Dieper in het glaasje: Riedel vs. Zalto Deel 2
Als je eenmaal begint met het preciezer afstemmen van het wijnglas op de wijn, dan ben je om. Want het is gewoon zonde om van een mooie wijn niet optimaal te genieten – zeker als je weet dat het beter kan. Daarnaast is het een slimme en (hopelijk…) eenmalige investering, die vervolgens elke wijn meer waard maakt. Uiteindelijk kost zo’n glas niet veel meer of minder dan één fles mooie wijn, terwijl je er veel langer mee doet. Wel zal het wat meer pijn doen dan voorheen als het steeltje knapt tijdens het te wild dichtschuiven van de vaatwasmachine of dat soort onfortuinlijkheden….
Riedel en Zalto (beide uit Oostenrijk!) maken de meest prestigieuze en druif-/wijnspecifieke kristallen glazen. Kristal is glas met een deel lood (tegenwoordig steeds vaker loodvervanger) waardoor het beter te bewerken is, dunner en dus ook lichter kan zijn en mooier klinkt en fonkelt. Een goed kristallen glas heeft bovendien geen naden rond de steel noch een verdikte rand aan de bovenkant, wat een veel prettiger, letterlijk naadlozer, gevoel aan de mond geeft.
Riedel spant de kroon met zijn tientallen verschillende vormen en diverse glazenseries, maar de mondgeblazen Zalto’s winnen het absoluut qua lichtheid en hebben een unieke, iets hoekiger en modernere, vorm. Het uitgangspunt bij Zalto is: de wijn moet centraal staan en het glas moet daarom schitteren door afwezigheid…. het moet zo licht, dun en onzichtbaar mogelijk zijn en ook qua vorm volledig in dienst staan van de wijn. De wijnglazen van Zalto komen in 6 soorten: Bourgogne, Bordeaux, Witte Wijn, Universal, Zoete Wijn en Champagne. Daarnaast zijn er nog een bier-, water- en digestiefglas. Riedel heeft als universeel glas het ‘Riesling/Zinfandel’ (voorheen ‘Riesling/Chianti’) glas, Zalto het ‘Universal’ glas. Reken op 20 à 25 euro per glas voor een mooie Riedel (bijvoorbeeld uit de Vinum- of Veritas-serie) en 30 à 35 euro voor Zalto. Riedel Veritas is machinegeblazen en lichtgewicht, Zalto is mondgeblazen en nóg dunner en lichter, alsof je een veertje vasthoudt. Spectaculair.
In mijn vorige blogartikel (Deel 1, klik hier) kon je lezen welk type glas voor welke wijn het meest geschikt is en waarom. Dat heeft alles te maken met het karakter van de wijn in combinatie met de manier waarop deze via het glas in neus en mond terechtkomt. Daarbij speelt bijvoorbeeld ook een rol waar je tong zich precies in je mond bevindt onder invloed van een bepaalde vorm of grootte glas. En hoe breed of smal de vloeistofstroom door de vorm van het glas je mond binnen wordt geleid – het is pure natuurkunde, deze hogere glaskunde.
Een goed voorbeeld van deze hogere glaskunde is het Zalto ‘Bourgogne’ glas voor rode bourgognes van pinot noir, een druif met subtiele aroma’s, veel zuren en relatief weinig tannines. Deze wijn komt het best tot zijn recht in een groot glas dat flink breed is aan de onderkant en naar de bovenkant taps toeloopt. Op deze manier komen er extra veel aroma’s vrij uit de vloeistofspiegel, die als het ware ‘gevangen’ blijven in het glas. Zo kun je optimaal de fragiele aroma’s opsnuiven, vooral als je de wijn in het glas walst.
Bij het drinken komt de vloeistofstroom door de tapse vorm van het glas ‘smal’ in je mond terecht. Dit voorkomt dat de zuren zich te veel opdringen, want die proef je het meest met de buitenkanten van de tong. De tapse glasvorm ontzuurt de wijn als het ware. Tannines proef je zo juist iets meer (bitter: met name op de achterkant van de tong), maar dat kan een pinot noir wel hebben. Ook heeft de vorm van het glas invloed op je ‘zoetsensor’, het puntje van je tong. Bij een smalle glasopening zoals van een flûte is het vloeistofcontact met het puntje van je tong minder, maar bij een brede opening zoals die van het bourgogneglas komt het puntje van je tong juist als eerste met de wijn in aanraking. Ook dit ontzuurt en ‘verzoet’ de wijn. Zowel Zalto als Riedel hebben een fenomenaal bourgogneglas, waarbij Zalto een nog extremere en daardoor preciezere vorm heeft.
Maar dan de hamvraag: Riedel of Zalto? Ik ben eruit! Delicate witte wijnen zijn naar mijn smaak absoluut mooier in Zalto. Om precies te zijn in het Zalto wittewijnglas, en het ‘Universal’ glas in geval van de meest expressieve en ‘grote’ delicate witte wijnen (denk aan de Grosses Gewächs rieslings van Schäfer-Fröhlich; de perfectionistische wijnmaker Tim Fröhlich zweert bij Zalto). Zalto is nóg preciezer, gefocuster, stuurt alle delicate aroma’s – en ook de eventuele minder fraaie aroma’s – linea recta naar je neus en smaakpapillen. Zalto glazen zijn genadeloos, alle geuren worden als het ware versterkt doorgegeven; elk vleugje mufheid, onzuiverheid of oxidatie wordt keihard afgestraft. Voor goed gemaakte delicate wijnen is een Zalto-glas de ultieme beloning. En de ongelooflijke lichtheid van de glazen (inclusief de ultradunne steeltjes) laat je als het ware versmelten met de wijn. Bovendien is het heerlijk ‘swirlen’ met zo’n vederlicht glas.
Zie de website van Zalto voor een toelichting welke wijnen in welke glazen het beste tot hun recht komen – want je moet je net als bij Riedel niet volledig fixeren op de naam van het glas. Christoph Hinterleitner van Zalto overwoog om die reden zelfs om de glazen een nummer te geven: nummer 1 voor dit type rode en witte wijnen, nummer 2 voor dat, enzovoort. Dit om te benadrukken dat bijvoorbeeld het ‘Bordeaux’ glas geschikt is voor veel meer krachtige rode wijnen dan alleen Bordeauxblends en het wittewijnglas ook geschikt kan zijn voor elegante rode wijnen zonder duidelijke houtinvloed.
Voor houtgerijpte chardonnay gaat er voor mij echter niets boven het ‘Montrachet’ glas van Riedel. Even wennen aan de vissenkomvorm, maar die werkt echt! Ook voor zwaardere rode wijnen geef ik de voorkeur aan Riedel; Zalto maakt de wijnen wat scherper, preciezer, meer in-your-face. In het geval van rode bourgognes is er voor beide ‘Bourgogne’ glazen wat te zeggen. Ik heb ze van Zalto, maar die van Riedel zijn eveneens top, ook qua (klassieke) vorm. Precies en delicaat, maar nét iets vergevingsgezinder en ‘zachter’ dan die van Zalto, die wat extremer van vorm en vloeistofspiegel zijn. Voor bourgognes is het ‘Bourgogne’ glas uit de Authentis-serie van Spiegelau eventueel een betaalbaar alternatief voor Riedel en Zalto. Let op: deze zijn wel aanzienlijk zwaarder en dikker dan Zalto en Riedel, maar hebben een goede en iets minder extreme vorm waardoor ze geschikt zijn voor zowel rood als het vollere wit (en ook orange, by the way). Of probeer het onvolprezen, universele lichtgewicht Gabriel Glas (zie foto helemaal onderaan) te bemachtigen via hun eigen website – zie hier; men levert inmiddels ook aan Nederland!
Hetzelfde als voor de bourgogneglazen geldt voor de bordeauxglazen (bij uitstek geschikt voor cabernet/merlotblends): Zalto is preciezer, Riedel is iets comfortabeler. Het ‘Old World Syrah’ glas van Riedel is een goede alleskunner voor rode Rhônewijnen en veel Spaanse en Italiaanse wijnen (zelfs nebbiolowijnen gaan hier verrassend goed in!). Het Zalto ‘Universal’ glas is de alleskunner van Zalto en een van de beste investeringen die een gevorderde glasliefhebber kan doen. Het is uitstekend geschikt voor zowel expressief en vol wit als het delicatere rood. Voor delicate en lichtere witte wijnen is het Zalto wittewijnglas mijn persoonlijke favoriet.
De champagneglazen zijn van beide merken fenomenaal. Zalto heeft als voordeel dat ook het wittewijnglas perfect dienst kan doen als champagneglas; maak dan wel een klein krasje in de bodem met een schroevendraaiertje, zodat het bubbelsnoer zich daaraan kan hechten! Het Zalto wittewijnglas is ook prachtig inzetbaar voor dessertwijnen, zoals het Loireglas van Riedel dat ook is. Beide merken hebben ook een specifiek dessertwijn- respectievelijk ’Sauternes’ glas, voor als je genoeg plek in de kast en portemonnee hebt.
Uit bovenstaand verhaal volgt mijn vuistregel: Zalto voor delicaat wit en rood, Riedel voor de krachtigere/zwaardere en houtgerijpte beukers. En ik kan niet genoeg benadrukken: state-of-the-art wijnglazen zijn een wijze investering voor wie optimaal van wijn wil genieten.
Heel veel langdurig glasgenot gewenst!
PS: Ik kocht mijn Riedel glazen bij La Bordelaise (Leiden), maar deze zijn op vrij veel plaatsen te koop, zoals in de vestigingen van De Gouden Ton. Mijn Zalto’s komen van importeur Pasteuning (Amsterdam), ook verkrijgbaar via o.a. Bovino.
Update 2019: Voor het universele ‘one for all’ Gabriel Glas, zie hier. (zowel de betaalbare StandArt als de mondgeblazen Gold variant zijn tegenwoordig direct te bestellen via de website van Gabriel Glas)
Complimenten voor een uitstekend en duidelijk artikel! Mijn eigen ervaringen met Zalto komen vrijwel overeen met zoals hier beschreven. Met Zalto Universal, Bourgogne en Weisswein kun je alles prima ruiken, proeven en drinken. Bordeaux is naar eigen ervaring zelden beter dan Universal en daarmee geen noodzakelijke aanschaf. Maar op één punt wil ik toch een aanvulling op dit artikel leveren: voor Champagne is het mondgeblazen Grand Champagne 45 glas in de Jamesse Prestige serie van glasfabrikant Lehmann uit Reims de absolute favoriet! Kost ongeveer 25 euro per stuk; als je dit een keer gebruikt hebt wil je nooit meer iets anders…
Eens!! Die is ook geweldig!! Ken ik pas een jaartje, heb ze zelf nog niet – eerst maar eens wat breken voordat ik evt. overstap 😉
Super leuke blog; een mooi en duidelijk verhaal. Ik zal zeker een Zalto universal aanschaffen naast mijn Riedel Old World Syrah.
Heel fijn glas om te hebben; succes ermee en veel dank voor je bericht!
Hi Karin,
Heb mijzelf de Riedel Old World Syrah cadeau gedaan. Vanavond uitproberen. Kan niet wachten! Denk je dat ik deze glazen ook voor wit kan gebruiken?
Goedemorgen Klaas, fijn glas & veel plezier ervan! Riedel adviseert ‘m zelf alleen voor wat steviger en kruidig rood, maar ik denk dat-ie ook zou kunnen werken voor wat voller, rijker en vooral kruidig wit zonder nadrukkelijke houtrijping, bv. een witte Rhône of een Garganega-blend uit Soave. Fijne avond!
[…] Karin Leeuwenhoek op Glazentest: Riedel vs. Zalto Deel 2 […]