Wijn-spijs-TOPPER®: Droge Gewürztraminer uit Alto Adige

Voor wie dezer dagen wel eens een heel andere smaak op het palet wil dan die van de obligate witte terraswijnen: droge, gekoelde Gewürztraminer is een schot in de roos als aperitiefwijn én als originele begeleider van zomerse gerechten (zie recepten onderaan). Rozen, lychees, gember, peper…  aroma’s die we kennen van de weelderige Gewürztraminers uit de Elzas, maar dankzij de mondschonende fraîcheur en lichtvoetigheid die het bergklimaat van Alto Adige aan deze wijnen meegeeft, worden dit ware zomerse wijn-spijs-TOPPERS®!

Unieke aromatiek

Gewürztraminers kunnen vanwege hun unieke en sterke aromatiek (rozen, gember, lychees), spicyness (gember, nootmuskaat, peper) en vaak wat restzoet goed op tegen pittig, gekruid en Aziatisch eten. Dat geldt – tot op zekere hoogte – ook voor de frisse en droge stijl Gewürztraminers uit de Dolomieten. Deze imposante bergketen bevindt zich in de Noord-Italiaanse Alpen, in de regio Alto Adige oftewel Südtirol – want van oudsher spreken veel van de inwoners hier nét iets liever Duits of Ladinisch dan Italiaans.

Dit type Gewürztraminer toont op een bescheiden wijze de aroma’s van de weelderige, meer of minder zoete (vaak later geplukte) Gewürztraminers die we allemaal wel kennen uit de Elzas, maar paart die aan een mondschonende fraîcheur en lichtvoetigheid. Alsof je de frisse berglucht en geurende Alpenkruiden ruikt en de heldere bergbeekjes proeft…

Fris & licht

Als het spicy/gekruide/oosterse eten zelf ook voldoende frisse tonen en lichtheid heeft, geef ik persoonlijk de voorkeur aan zo’n licht verteerbare, droge variant. Het zijn wijnen waarvan je met gemak een fles leegdrinkt (met zijn 2’en of alleen, dat laat ik aan u over). Bovendien gaan droge Gewürztraminers ook goed samen met salades en gekruide borrelhapjes. Weer eens iets heel anders (lees: originelers) dan een Sauvignon Blanc, Rueda, Rosé of Côtes de Gascogne…

Hieronder geef ik 3 wijntips en 3 eenvoudige, gezonde en smaakvolle recepten voor een spread, soep en salade die zich geweldig lenen voor warme lente- en zomeravonden én deze droge Gewürztraminers uit de Dolomieten.

De druif

De druif gewürztraminer stamt af van de traminerdruif die waarschijnlijk zijn oorsprong heeft in het dorpje Tramin (Termeno in het Italiaans), onder Bolzano in Südtirol/Alto Adige. De traminer wordt daar voor het eerst vermeld rond het jaar 1000 en is in de Jura bekend als de savagnin blanc. De gewürztraminer is een aromatische, muskaatachtige mutatie van de traminer en heeft een roze schil. Vanwege zijn unieke en spicy aroma’s kreeg hij de naam gewürz-traminer en in het Italiaans traminer aromatico. (Erratum 2018: klopt niet. Bij het naslaan van Wine Grapes van Jancis Robinson leerde ik dat de naam (gewürz)traminer weliswaar is afgeleid van het plaatsje Tramin, maar dat de druif als aromatische mutatie van de savagnin rose haar oorsprong moet kennen in het ruime gebied dat Noordoost-Frankrijk en Zuidwest-Duitsland omvat.)

In Tramin vinden we ook de beroemde coöperatie Cantina Tramin, die een erg fijne droge Gewürztraminer produceert (evenals de grootse Nussbaumer Gewürztraminer). De coöperatie werd in 1898 opgericht door de lokale pastoor Christian Schrott en enkele Oostenrijkse parlementsleden en is tegenwoordig collectief eigendom van 290 samenwerkende kleine wijnboeren.

3 aanbevolen droge Gewürztraminers uit Alto Adige:

H. Lun Gewürztraminer 2015: Licht strogeel van kleur maar droog en fris van smaak. Typisch Alto Adige. Subtiel fruitig (fruitsalade van muskaatdruiven, appel en banaan) en licht kruidig/spicy (witte peper+gember). Zacht van smaak, behoorlijk rond en rijp, frisse zuren, net niet strakdroog. Zuiver en in balans. €13,60 bij Margaret Wines

Tramin Gewürztraminer 2015/2016: Droge stijl, met in de neus duidelijk rozen en lychees. In de smaak komen daar nog specerijen als gember en nootmuskaat bij. Samen met het mini-tintelingetje dat deze verfrissende wijn heeft, komt dit bijna als pikant over. De wijn heeft pit en is licht verteerbaar. Delicaat en gastronomisch. €14,95 bij Pasteuning

Tiefenbrunner Gewürztraminer 2015: Van deze 3 Gewürztraminers mogen we de Tiefenbrunner eigenlijk niet droog noemen, hij heeft een pietsje restzoet maar is bijzonder fris, verteerbaar en terroirgetypeerd. De kleur is strogeel en de structuur is iets viscoos. In de geur rozen, (muskaat)druiven en in roomboter gebakken ananas. In de smaak komen daar specerijen bij: nootmuskaat, gember en witte peper. Een prachtig volle Gewürztraminer mét die typerende Alto Adige frisheid en verteerbaarheid. Tijdelijk €13,95 bij Fattoria

Wijntip #4, speciaal voor wijnimporteurs en liefhebbers van orange wine: net iets boven Tramin, aan de Kalterer See (Lago di Caldaro) vinden we Weingut Abraham. Hier wordt van de gewürztraminer met zijn roze schilletjes een orange wine gemaakt, oftewel: een wijn met extra lange schilweking waardoor de wijn niet wit maar oranje/amber van kleur wordt. Daardoor krijgt de wijn ook iets ‘bite’ van de tannines die zich, hoewel in beperkte mate, ook bij witte druiven in de schillen bevinden. Ik vond dit een indrukwekkend precies en subtiel gemaakte orange wine. Niet al te lange schilweking. Aromatisch, droog en fris, typisch gewürztraminer en zeer würzig, met kruidnagel, peper en gember. Wordt nog niet geïmporteerd in Nederland.

Recepten

Hieronder 3 simpele maar uitermate smaakrijke recepten voor een spread, soepje en salade die door mij regelmatig van stal gehaald worden om me te kunnen vergrijpen aan zo’n schone, droge Gewürztraminer uit Südtirol:

SPREAD VAN BIET | FETA | MIERIKSWORTEL

Pureer 1 gekookte biet met 100 gram feta-achtige witte kaas en een flinke theelepel geraspte mierikswortel (wasabi) en je hebt een lichte, frisse & aardse dip voor bijvoorbeeld grissini/soepstengels (liefst de dunne Torinesi).

SOEPJE VAN DOPERWT | GEITENKAAS | KOMIJN | MUNT

Deze soep is een eigen variant op een amuse die ik ooit in Zuid-Afrika proefde; ik maak ‘m zo:

Ingrediënten:

• • 1 verpakking diepvriesverse doperwten

• • 2 sjalotjes, gesnipperd

• • bouillon van kippenbouillonpoeder + kokend water

• • 75 gram zachte geitenkaas

• • snufje komijnpoeder

• enkele muntblaadjes

Bereiding:

• • sjalotjes enkele minuten fruiten in olijfolie/roomboter

• • afblussen met de bouillon

• • doperwten erbij doen, aan de kook brengen en in ca. 5 (à 10) minuten gaar koken

• • pureren en zeven (liefst door een fijne (passeer)zeef, achterblijvende pulp weggooien)

• • vervolgens de geitenkaas door de soep pureren

• • afmaken met iets komijnpoeder (+zwarte peper), doorroeren en evt. met extra bouillon aanlengen tot gewenste dikte

• serveren in een klein kopje, met reepjes fijngesneden munt erop

SALADE VAN SPINAZIE | AVOCADO | GEDROOGDE TOMAAT | GEROOSTERDE PAPRIKA | REUZENBONEN | BOSUI | SOJASAUS

De bereiding spreekt voor zich; gebruik de rauwe spinazie als basissalade en tuig deze op met avocado, bosui, een fijngesneden Spaans pepertje, gedroogde tomaat (in olie) en geroosterde paprika, witte (reuzen)bonen en een dressing van olijfolie/citroensap/peper/ketjap of sojasaus. Evt. extra toevoegen: geroosterde pecannoten of pijnboompitten, koriander, rucola, gemarineerde of gerookte kip…

Geniet van de zomer en de Gewürztraminers!